-
1 diurnus
diurnus, a, um (dius-nus, v. dies, wie interdius), I) einen Tag dauernd, aber jeden Tag wiederkehrend, täglich, für einen Tag, Tages-, Tage-, 1) adi.: a) übh.: quaestus, der Tageserwerb, Tagelohn, Curt.: diurna merces, Edict. Diocl.: opus, Tagewerk, Cic.: actus, Tagesverrichtung, Tagewerk, Suet.: cibus, Tageskost, Ration, Liv.: victus, Nahrung für einen d.i. den betreffenden Tag, Tac.: aetatis fata diurna, nur eines Tages, Ov. – b) v. Pers., bes. v. Schauspielern, täglich bezahlt, täglich, archimimus, Corp. inscr. Lat. 14, 2408: archimima, Corp. inscr. Lat. 6, 10107: locator, Corp. inscr. Lat. 14, 2299. – 2) subst.: a) diurnum, ī, n., d.i. α) (sc. frumentum) der täglich zugemessene Nahrungsbedarf, die Ration, Sen. contr. 1, 1, 12; ep. 80, 8. Itala exod. 16, 4 bei Ps. Cypr. de mont. Sina et Sion 6. – β) (sc. commentariolum) das Tagebuch, Journal (das ein Sklave über die häuslichen Angelegenheiten führte), Iuven. 6, 483. Isid. 1, 43, 1 (b. Suet. Aug. 64, 2 commentarii diurni gen.). – b) diurna, ōrum, n., α) (sc. acta populi), s. 1. acta. no. II, a, β (Bd. 1. S. 274). – β) = dies, die Tage, noctibus, diurnis, bei Nacht u. bei Tage, Cael. Aur. acut. 2, 39, 228. – γ) die täglichen Bedürfnisse, Arnob. 2, 40. – II) bei Tage getragen, vorgenommen, geschehend, eintretend usw., Tages-, bei Tage (Ggstz. nocturnus), vestimentum (Ggstz. nocturnum), Varro fr.: magna diurna nocturnaque itinera, Caes.: labores diurni nocturnique, Cic.: diurna nocturnaque munia, Tac.: metus diurni nocturnique, Cic.: non cessavere poëtae nocturno certare mero, putere diurno, poet. übtr. = Tag und Nacht trinken, Hor.: u. so vos exemplaria Graeca nocturnā versate manu, versate diurnā, beschäftigt euch Tag u. Nacht mit usw.. Hor. – lumen, Tageslicht, Sonnenlicht, Sen., Lucr. u. Ov.: lux, Tageslicht, Lucr.: stella, Morgenstern, Plaut.: currus, Sonnenwagen, Ov.
-
2 diurnus
diurnus, a, um (dius-nus, v. dies, wie interdius), I) einen Tag dauernd, aber jeden Tag wiederkehrend, täglich, für einen Tag, Tages-, Tage-, 1) adi.: a) übh.: quaestus, der Tageserwerb, Tagelohn, Curt.: diurna merces, Edict. Diocl.: opus, Tagewerk, Cic.: actus, Tagesverrichtung, Tagewerk, Suet.: cibus, Tageskost, Ration, Liv.: victus, Nahrung für einen d.i. den betreffenden Tag, Tac.: aetatis fata diurna, nur eines Tages, Ov. – b) v. Pers., bes. v. Schauspielern, täglich bezahlt, täglich, archimimus, Corp. inscr. Lat. 14, 2408: archimima, Corp. inscr. Lat. 6, 10107: locator, Corp. inscr. Lat. 14, 2299. – 2) subst.: a) diurnum, ī, n., d.i. α) (sc. frumentum) der täglich zugemessene Nahrungsbedarf, die Ration, Sen. contr. 1, 1, 12; ep. 80, 8. Itala exod. 16, 4 bei Ps. Cypr. de mont. Sina et Sion 6. – β) (sc. commentariolum) das Tagebuch, Journal (das ein Sklave über die häuslichen Angelegenheiten führte), Iuven. 6, 483. Isid. 1, 43, 1 (b. Suet. Aug. 64, 2 commentarii diurni gen.). – b) diurna, ōrum, n., α) (sc. acta populi), s. acta. no. II, a, β (Bd. 1. S. 274). – β) = dies, die Tage, noctibus, diurnis, bei Nacht u. bei Tage, Cael. Aur. acut. 2, 39, 228. – γ) die täglichen Bedürfnisse, Arnob. 2, 40. – II) bei Tage getragen, vorgenommen, geschehend, eintretend usw., Tages-, bei Tage (Ggstz. nocturnus), vestimentum (Ggstz. nocturnum),————Varro fr.: magna diurna nocturnaque itinera, Caes.: labores diurni nocturnique, Cic.: diurna nocturnaque munia, Tac.: metus diurni nocturnique, Cic.: non cessavere poëtae nocturno certare mero, putere diurno, poet. übtr. = Tag und Nacht trinken, Hor.: u. so vos exemplaria Graeca nocturnā versate manu, versate diurnā, beschäftigt euch Tag u. Nacht mit usw.. Hor. – lumen, Tageslicht, Sonnenlicht, Sen., Lucr. u. Ov.: lux, Tageslicht, Lucr.: stella, Morgenstern, Plaut.: currus, Sonnenwagen, Ov. -
3 commentarius
commentārius, ī m. [ commentor ] (sc. liber)1) записная книжка, заметки, запискиin commentarium referre C — занести в тетрадьcommentarii de bello Gallico (традиционное заглавие сочинения Цезаря) или belli Gallici C — записки о Галльской войне2) юр. протокол C3) комментарий, толкование ( in Vergilium AG) -
4 Journal
Journal, ephemeris, idis,f. (ἐ φημερίς) od. rein lat. commentarii diurni (Tagebuch für Einnahmen u. Ausgaben u. alles, was unter den Hausgenossen vorfiel od. getan wurde). – acta diurna, ōrum,n. pl. diurna populi Romani (I. über das, was täglich im Senat u. in den Versammlungen des Volks vorfiel). – ratio od. rationes, später rationarium (ein Buch, in das die Zahl einer Menge eingetragen wird od. ist, z.B. ratio carceris = Gefängnisjournal). – adversaria, ōrum,n. pl. (die Kladde, das »Unreine«).
-
5 Дневник
- diarium; liber memorialis; commentarii diurni; ephemeris, idis f;• дневник путешествия - diarium itineris;
-
6 Журнал
- diarium; ephemeris,idis,f; commentarii (diurni); acta (diurna);• описаны в садоводческих журналах - in diariis hortulanorum descripti sunt;
-
7 commentarius
commentārĭus, ii, m. (commentarĭum, ĭi, n.) [st2]1 [-] recueil de notes, mémoire, registre. [st2]2 [-] abrégé, sommaire; au plur. commentaires, mémoires historiques. [st2]3 [-] protocole, formulaire. [st2]4 [-] plaidoyer écrit, notes d'audience. [st2]5 [-] au plur. notes explicatives, commentaires (sur un auteur). [st2]6 [-] brouillon, cahier de notes.* * *commentārĭus, ii, m. (commentarĭum, ĭi, n.) [st2]1 [-] recueil de notes, mémoire, registre. [st2]2 [-] abrégé, sommaire; au plur. commentaires, mémoires historiques. [st2]3 [-] protocole, formulaire. [st2]4 [-] plaidoyer écrit, notes d'audience. [st2]5 [-] au plur. notes explicatives, commentaires (sur un auteur). [st2]6 [-] brouillon, cahier de notes.* * *Commentarius, m. g. vel Commentarium, commentarii, n. g. Sueton. Un registre.\Commentarius. Caelius Ciceroni. Memoires et instructions.\Diurni commentarii. Sueton. Papier journal.\Commentarium paulo plenius. Cic. Memoires bien amples.\Conficere commentarios. Cic. Faire des memoires.\Ex commentariis quaerere aliquid. Cic. és livres qui en parlent.\Referre in commentarios. Traianus ad Plinium. Enregistrer.\Scribere commentarios, Idem quod conficere. Plin. iunior. Faire un papier journal, ou un registre.\Commentarius, Pro compendiosa historia, quales sunt Commentarii Caesaris. Cic. Livre contenant en brief la description de quelque histoire.\Ex annalium monumentis, atque ex regum commentariis conquirere aliquid. Cic. és livres qui parlent des Roys. -
8 diurnus
a, um [одного корня с dies ]дневной (vestimentum Vr; spatium, labores C; lumen Lcr, Sen, O и lux Lcr); однодневный (opus C; actus Su); ежедневный, повседневный (cibus L; victus Su)diurna acta T и diurni commentarii Su — ежедневные известия ( род официального бюллетеня)d. currus O — колесница Аполлона -
9 Tagebuch
Tagebuch, diurni commentarii. – sich ein T. anlegen, facta dictaque describere per dies: in sein T. eintragen, in diurnos commentarios referre.
-
10 commentarium
commentārĭus, ii, m. (sc. liber;I. II.both together,
Gell. 13, 20, 17); commentā-rĭum, ii, n. (sc. volumen, Varr. L. L. 6, § 90 Müll.; Cic. Brut. 44, 164; cf. commentariolum) [commentor].As the title of a book on any subject, but esp. historical, which is only sketched down or written without care (mostly in plur.), a sketch, a paper, memoirs, a commentary, etc., Cic. Fam. 5, 12, 10; Liv. 42, 6, 3; Quint. 2, 11, 7; 3, 8, 58; 3, 8, 67; 8, 2, 12; 10, 7, 30 al.; Tac. A. 6, 47; Suet. Tib. 61 et saep. Thus the two works of Cæsar upon the Gallic and civil wars are called Commentarii, commentaries, Cic. Brut. 75, 262; Hirt. and Asin. Pollio ap. Suet. Caes. 56.—Of a single book:B.superiore commentario,
i. e. in the Seventh Book, Hirt. B. G. 8, 30; cf. Gai Inst. 2, 23; 2, 145.—Esp.1.A commentary, exposition, brief explanation, annotation:2.commentarium in Vergilium,
Gell. 2, 6, 1; cf. id. 1, 12; 1, 21.—In law, a brief, Cic. Verr. 2, 5, 21, § 54.—3.The day-book of an accounting officer, Inscr. Grut. 592, 4; Inscr. Orell. 2904.—4.A collection of examples or citations, Quint. 1, 8, 19.—5. -
11 commentarius
commentārĭus, ii, m. (sc. liber;I. II.both together,
Gell. 13, 20, 17); commentā-rĭum, ii, n. (sc. volumen, Varr. L. L. 6, § 90 Müll.; Cic. Brut. 44, 164; cf. commentariolum) [commentor].As the title of a book on any subject, but esp. historical, which is only sketched down or written without care (mostly in plur.), a sketch, a paper, memoirs, a commentary, etc., Cic. Fam. 5, 12, 10; Liv. 42, 6, 3; Quint. 2, 11, 7; 3, 8, 58; 3, 8, 67; 8, 2, 12; 10, 7, 30 al.; Tac. A. 6, 47; Suet. Tib. 61 et saep. Thus the two works of Cæsar upon the Gallic and civil wars are called Commentarii, commentaries, Cic. Brut. 75, 262; Hirt. and Asin. Pollio ap. Suet. Caes. 56.—Of a single book:B.superiore commentario,
i. e. in the Seventh Book, Hirt. B. G. 8, 30; cf. Gai Inst. 2, 23; 2, 145.—Esp.1.A commentary, exposition, brief explanation, annotation:2.commentarium in Vergilium,
Gell. 2, 6, 1; cf. id. 1, 12; 1, 21.—In law, a brief, Cic. Verr. 2, 5, 21, § 54.—3.The day-book of an accounting officer, Inscr. Grut. 592, 4; Inscr. Orell. 2904.—4.A collection of examples or citations, Quint. 1, 8, 19.—5. -
12 diurnum
dĭurnus, a, um, adj. [for dius-nus, from dies; cf.: interdius, quotidianus, etc.], of or belonging to the day.I.In a wider sense, daily (perh. not ante-Aug.):A.aetatis fata diurna,
i. e. of only one day, Ov. H. 6, 37:instituit, ut tam Senatus quam populi diurna acta confierent et publicarentur,
daily transactions, records, journal, Suet. Caes. 20; Tac. A. 13, 31; Suet. Claud. 41 Oud. N. cr.; in the same signif.:commentarii,
id. Aug. 64; cf.also: diurna actorum scriptura,
Tac. A. 3, 3. (Concerning these acta diurna, v. Lips. Exc. ad Tac. A. 5, 4; Ernest. Exc. ad Suet. Caes. 20; Rupert. ad Juv. 2, 136; Walch ad Tac. Agr. p. 114, and the art. acta):cibus,
daily allowance, rations, Liv. 4, 12 fin.:victus,
Suet. Ner. 36 fin.:mercede diurna conductus,
Hor. S. 2, 7, 17.—Hence, subst.diurnum, i, n., an account-book, day-book:B.longum,
Juv. 6, 482; plur. (sc. acta), diaries, records, minutes:diurna populi Romani, per provincias curatius leguntur,
Tac. A. 16, 22.—Also subst.diurnum, i, n. (sc. frumentum), a daily portion, allowance, rations (cf. diarium), Sen. Ep. 80, 8; id. Contr. 5, 33 fin.; cf. Suet. Ner. 30.—II.In a stricter sense (acc. to dies, I. B. 2.), opp. nocturnus, by day, of the day (very freq. and class.):diurnum nocturnumve spatium,
Cic. Inv. 1, 26, 39:labores diurni nocturnique,
id. de Sen. 23, 82; cf.so opp. nocturnus,
Lucr. 6, 849; Cic. Off. 3, 21, 84; id. Tusc. 1, 21, 48; Caes. B. G. 1, 38 fin.; id. B. C. 3, 13, 1; Quint. 7, 2, 44; Hor. Ep. 1, 19, 11; Ov. F. 3, 878 et saep.:lumen,
Lucr. 4, 458; so Ov. F. 4, 449; cf.stella,
i. e. the morning-star, Plaut. Men. 1, 2, 62:currus,
i. e. the chariot of the sun, Ov. M. 4, 629:ignes,
id. ib. 7, 192:nitor,
id. H. 18, 78 al.:actus,
the day's business, Suet. Aug. 78.— Adv.: dĭurne, daily, Dracont. Hex. 1, 68; 3, 602. -
13 diurnus
dĭurnus, a, um, adj. [for dius-nus, from dies; cf.: interdius, quotidianus, etc.], of or belonging to the day.I.In a wider sense, daily (perh. not ante-Aug.):A.aetatis fata diurna,
i. e. of only one day, Ov. H. 6, 37:instituit, ut tam Senatus quam populi diurna acta confierent et publicarentur,
daily transactions, records, journal, Suet. Caes. 20; Tac. A. 13, 31; Suet. Claud. 41 Oud. N. cr.; in the same signif.:commentarii,
id. Aug. 64; cf.also: diurna actorum scriptura,
Tac. A. 3, 3. (Concerning these acta diurna, v. Lips. Exc. ad Tac. A. 5, 4; Ernest. Exc. ad Suet. Caes. 20; Rupert. ad Juv. 2, 136; Walch ad Tac. Agr. p. 114, and the art. acta):cibus,
daily allowance, rations, Liv. 4, 12 fin.:victus,
Suet. Ner. 36 fin.:mercede diurna conductus,
Hor. S. 2, 7, 17.—Hence, subst.diurnum, i, n., an account-book, day-book:B.longum,
Juv. 6, 482; plur. (sc. acta), diaries, records, minutes:diurna populi Romani, per provincias curatius leguntur,
Tac. A. 16, 22.—Also subst.diurnum, i, n. (sc. frumentum), a daily portion, allowance, rations (cf. diarium), Sen. Ep. 80, 8; id. Contr. 5, 33 fin.; cf. Suet. Ner. 30.—II.In a stricter sense (acc. to dies, I. B. 2.), opp. nocturnus, by day, of the day (very freq. and class.):diurnum nocturnumve spatium,
Cic. Inv. 1, 26, 39:labores diurni nocturnique,
id. de Sen. 23, 82; cf.so opp. nocturnus,
Lucr. 6, 849; Cic. Off. 3, 21, 84; id. Tusc. 1, 21, 48; Caes. B. G. 1, 38 fin.; id. B. C. 3, 13, 1; Quint. 7, 2, 44; Hor. Ep. 1, 19, 11; Ov. F. 3, 878 et saep.:lumen,
Lucr. 4, 458; so Ov. F. 4, 449; cf.stella,
i. e. the morning-star, Plaut. Men. 1, 2, 62:currus,
i. e. the chariot of the sun, Ov. M. 4, 629:ignes,
id. ib. 7, 192:nitor,
id. H. 18, 78 al.:actus,
the day's business, Suet. Aug. 78.— Adv.: dĭurne, daily, Dracont. Hex. 1, 68; 3, 602.
См. также в других словарях:
Commentarii — (Latin, Greek: hupomnemata) are notes to assist the memory, or memoranda. This original idea of the word gave rise to a variety of meanings: notes and abstracts of speeches for the assistance of orators; family memorials, the origin of many of… … Wikipedia
commentarii — ▪ Roman history (Latin: “commentaries”),singular Commentarius, in Roman history, memoranda and notes that were later used by historians as source materials. Originally, commentarii were simply informal personal notes written by people to … Universalium
Фризи — (Паоло) итальянский математик, астроном и физик (1728 1784), патер ордена барнабитов. Занимал должность профессора философии в разных итальянских городах. Профессором математики Ф. был только в 1764 66 гг. в палатинской школе в Милане. Первое его … Энциклопедический словарь Ф.А. Брокгауза и И.А. Ефрона